Her programlama dilinde olduğu gibi C programlama dilinde de operatörler bulunmaktadır. Bu operatörler bir çok farklı işi yapabilmemizi sağlamaktadır. Aslında bu zamana kadar ki olan derslerimizde bir kaç farklı operatör kullandık ama bunların farkında olmadığımız için tam olarak ne olduğunun farkında değiliz. C operatörleri toplam olarak 5 ‘e ayrılmaktadır. Bunlar :
- Aritmetik Operatörler
- Atama Operatörleri
- İlişkisel Operatörler
- Mantıksal Operatörler
- Bitsel Operatörler
olarak ayrılmaktadır. Dilerseniz şimdide hangisinin içinde ne tür operatörler olduğuna bir göz atarak başlayalım.
C Operatörleri Nelerdir ?
Çok basit ama unutulması da o kadar kolay olan bu bilgileri bilmek bizlerin ilerde algortima kurduktan sonrasında bir şeyler yazmak, ekranda bir şeyler döndürmek adına yapacağımız şeylerde hangi operatörü koyar isek o görevi yapacağını bilmek en doğrusu olacaktır. Aslına bakarsanız bir çoğunu zaten bizler matematik işlemleri sayesinde biliyoruz ama bilmediklerimize de bir göz atmak faydalı olacaktır.
[accordion] [accordion_content title=”1. C Aritmetik Operatörler” icon=”” active=”active”]Aşağıda yer alan operatörleri ise zaten aslında biz matematik işlemlerinden tanıyoruz. Az çokta ne yapabileceklerini biliyoruz. İki değişkeni toplama, çıkarma gibi işlemleri yapabilmek için ise bizler Aritmetik operatörleri kullanırız.
| Aritmetik İşlemler | Örnek |
|---|---|
| + (Toplama işlemi yapar) | a+b |
| – (Çıkarma işlemi yapar) | a-b |
| * (Çarpma işlemi yapar) | a*b |
| / (Bölme işlemi yapar) | a/b |
| % (Mod alma işlemi yapar) | a%b |
[/accordion_content][accordion_content title=”2. C Atama Operatörleri” icon=”” active=”active”]Atama operatörlerinde ise biz bir değişkene ona eşit olan sayıyı, değeri ve ifadeyi ekleme işlemi yaparız. Örnek olarak ise bir değişken tanımladık ve bu değişkenin değerinin 5 olduğunu atama operatörleri içerisinde yer alan eşittir operatörü sayesinde sağlarız.
| Atama Operatörleri | Örnek / Açıklama |
|---|---|
| = | Değer atar (a=8 |
| += | Ekleyerek arttırır (a+=8 ; anlamı ise a=a+8;) |
| -= | Eksilterek çıkarır (a-=8; anlamı ise a=a-8;) |
| *= | Çarparak atama (a*=8; anlamı ise a=a*8;) |
| /= | Bölerek atama (a/=8; anlamı ise a=a/8;) |
| %= | Mod atama (a%=8; anlamı ise a=a%8;) |
| ^= | Üs atama (a^=8; anlamı ise a=a^8;) |
[/accordion_content][accordion_content title=”3. C İlişkisel Operatörler” icon=”” active=”active”]İlişkisel operatörlerde ise biz bir döngü kurduğumuzda daha sonrasında hangisinin yazdırılacağını yazdırmayacağımızı belli etmek adına ilişkisel operatörleri kullanabiliriz. İlişkisel operatörlerin amacı ise aşağıda görüldüğü şekilde biri diğerine eşittir, büyüktür, küçüktür gibi aralarında ilişkiler kurarız.
| İlişkisel Operatörler | Örnek / Açıklama |
|---|---|
| > | a>b a b’den büyüktür |
| < | a<b a b’den küçüktür |
| >= | a>=b a b’den büyük ve ya eşit |
| <= | a<=b a b’den küçük ya da eşit |
| == | a==b a b ye eşittir |
| != | a!=b a b ye eşit değildir |
[/accordion_content][accordion_content title=”4. C Mantıksal Operatörler” icon=”” active=”active”]Mantıksal operatörlerde ise biz ikisi arasında olacak olan kısmı belirleriz. Yani örnek olarak ilk olan and operatörünü ele alacak olur isek a ve b arasında and operatörünü kullandığımızda ikisininde aynı değere sahip olduğunu göstermekteyiz. Örnek olarak a<3 && b>10 dediğimizde bu ikisininde değerleri sağlaması gerekmektedir. Aksi taktirde 0 döndürecektir. Aşağıda belirtmiş olduğumuz 1 ler true yani doğru anlamına gelirken 0 false diğer bir anlamda ise yanlış olacaktır.
| Mantıksal Operatörler | Örnek / Açıklama |
|---|---|
| && (and) | Her iki değerde 1 döndürüyorsa sonuç true dur. Eğer döndürmüyorsa sonuç 0 yani false ‘dir. |
| || (or) | İki değerden herhangi biri ya da ikisi true ise sonuçta birdir. Yoksa sonuç 0 false ‘dir. |
| ! (not) | İki değer birbirinden farklıysa sonuç true olarak yani 1 şeklinde döndürür. |
[/accordion_content][accordion_content title=”5. C Bitsel Operatörler” icon=”” active=”active”]Bitsel operatörler ise hepimiz bildiği gibi bir ve sıfır olarak karşımıza gelmektedir. 1 varsa çalışıyor ve 0 yoksa false değerini döndürme işlemini gerçekleştiriyordur. Bunun için ise bitsel operatörlere de bir göz atalım.
| a | b | a|b | a&b | a^b |
|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 0 | 1 | 1 | 0 | 1 |
| 1 | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 1 | 1 | 1 | 1 | 0 |
[/accordion_content] [/accordion]
Yukarıda yer aldığı şekilde toplamda C programlama dili operatörleri 5 ‘e ayrılmaktadır. Aslında bir çoğunu bilmemize rağmen C dilinde nasıl kullanacağımızı kafamızda oturtamamak bizim yanlış yapmamıza sebebiyet vermektedir. Bunun için ise ilerleyen ders içeriklerinde bir çoğunu gerektiği yerlerde kullanarak sizinde kafanızda oturmasını sağlayacağız.